آموزش رایگان صفر تا صد پایتون (Python) به زبان ساده مرتب‌سازی لیست‌ها در پایتون

درس 28 از 70

در حال پیشرفت

مرتب‌سازی لیست‌ها در پایتون

در این قسمت یاد می‌گیریم که چطور می‌توانیم لیست‌ها را به روش‌های مختلف در پایتون مرتب کنیم. در ابتدا، کار با ساده‌ترین نوع مرتب‌سازی شروع می‌شود و سپس به گزینه‌های پیشرفته‌تر می‌پردازیم. 🚀

مرتب‌سازی الفبایی لیست‌ها 🔤

در پایتون می‌توانیم با استفاده از متد sort() لیست‌ها را به ترتیب الفبایی مرتب کنیم. به صورت پیش‌فرض این مرتب‌سازی به صورت صعودی (از کم به زیاد) انجام می‌شود.

مثال 1: مرتب‌سازی الفبایی لیست میوه‌ها

thislist = ["orange", "mango", "kiwi", "pineapple", "banana"]
thislist.sort()
print(thislist)

خروجی این کد به ترتیب حروف الفبا خواهد بود:

['banana', 'kiwi', 'mango', 'orange', 'pineapple']

مرتب‌سازی عددی لیست‌ها 🔢

برای مرتب‌سازی لیست‌های عددی نیز می‌توان از همین متد sort() استفاده کرد. باز هم این مرتب‌سازی به صورت پیش‌فرض به ترتیب صعودی انجام می‌شود.

مثال 2: مرتب‌سازی لیست عددی

thislist = [100, 50, 65, 82, 23]
thislist.sort()
print(thislist)

خروجی:

[23, 50, 65, 82, 100]

مرتب‌سازی به صورت نزولی ⬇️

اگر بخواهید لیست را به صورت نزولی (از بزرگ به کوچک) مرتب کنید، کافیست از گزینه‌ی reverse=True استفاده کنید.

مثال 3: مرتب‌سازی نزولی لیست میوه‌ها

thislist = ["orange", "mango", "kiwi", "pineapple", "banana"]
thislist.sort(reverse=True)
print(thislist)

خروجی:

['pineapple', 'orange', 'mango', 'kiwi', 'banana']

ایجاد تابع مرتب‌سازی سفارشی 🛠️

گاهی اوقات نیاز داریم که لیست‌ها را با استفاده از معیار خاصی مرتب کنیم. می‌توانیم از تابع key استفاده کرده و یک تابع دلخواه تعریف کنیم.

مثال 4: مرتب‌سازی لیست بر اساس فاصله از 50

def myfunc(n):
    return abs(n - 50)

thislist = [100, 50, 65, 82, 23]
thislist.sort(key=myfunc)
print(thislist)

خروجی:

[50, 65, 23, 82, 100]

در اینجا لیست براساس نزدیک‌ترین عدد به 50 مرتب شده است. 🤯

مرتب‌سازی بدون توجه به حروف بزرگ و کوچک 🆚

به طور پیش‌فرض، متد sort() در پایتون حساس به حروف بزرگ و کوچک است. یعنی حروف بزرگ قبل از حروف کوچک مرتب می‌شوند. این ممکن است نتیجه‌ی ناخواسته‌ای به دنبال داشته باشد.

مثال 5: مرتب‌سازی حساس به حروف بزرگ و کوچک

thislist = ["banana", "Orange", "Kiwi", "cherry"]
thislist.sort()
print(thislist)

خروجی:

['Orange', 'Kiwi', 'banana', 'cherry']

همانطور که می‌بینید، حروف بزرگ قبل از حروف کوچک آمده‌اند. برای حل این مشکل، می‌توانیم از تابع str.lower به عنوان تابع key استفاده کنیم تا مرتب‌سازی بدون توجه به حروف بزرگ و کوچک انجام شود.

مثال 6: مرتب‌سازی بدون توجه به حروف بزرگ و کوچک

thislist = ["banana", "Orange", "Kiwi", "cherry"]
thislist.sort(key=str.lower)
print(thislist)

خروجی:

['banana', 'cherry', 'Kiwi', 'Orange']

معکوس کردن ترتیب مرتب‌سازی 🔄

اگر بخواهید ترتیب یک لیست را به طور کامل معکوس کنید (مهم نیست که لیست به چه صورت مرتب شده باشد)، می‌توانید از متد reverse() استفاده کنید. این متد تنها ترتیب لیست را معکوس می‌کند، بدون اینکه آن را مرتب کند.

مثال 7: معکوس کردن ترتیب لیست میوه‌ها

thislist = ["banana", "Orange", "Kiwi", "cherry"]
thislist.reverse()
print(thislist)

خروجی:

['cherry', 'Kiwi', 'Orange', 'banana']

نکته کاربردی 🎯

حالا که چندین روش مرتب‌سازی را بررسی کردیم، از شما می‌خواهم که این موارد را امتحان کنید! به عنوان مثال:

یک لیست از نام‌های کشورها بسازید و آن‌ها را به ترتیب الفبایی مرتب کنید.
یک لیست از اعداد را از بزرگ به کوچک مرتب کنید.
از تابع key برای مرتب‌سازی یک لیست از اعداد بر اساس فاصله از عدد 10 استفاده کنید.

خلاصه 📚

برای مرتب‌سازی الفبایی یا عددی از متد sort() استفاده می‌کنیم.
برای مرتب‌سازی نزولی، از reverse=True استفاده می‌کنیم.
برای مرتب‌سازی به شیوه‌ای خاص، می‌توانیم از تابع key استفاده کنیم.
می‌توانیم ترتیب لیست‌ها را با متد reverse() معکوس کنیم.

به خاطر داشته باشید که مرتب‌سازی در پایتون ابزاری قدرتمند برای کار با داده‌ها است و به شما کمک می‌کند تا داده‌ها را به شکلی که نیاز دارید، مرتب کنید! 💡