آموزش رایگان صفر تا صد جاوا (Java) به زبان ساده آشنایی با کلمه کلیدی try…catch در جاوا

درس 120 از 164

در حال پیشرفت

آشنایی با کلمه کلیدی try…catch در جاوا

در برنامه‌نویسی، ممکن است خطاهایی (Errors) هنگام اجرای کد رخ دهند. جاوا برای مدیریت این خطاها یک مکانیسم خاص به نام try...catch دارد. بیایید این مفهوم را ساده و شفاف بررسی کنیم. 👇

🔹 چرا `try...catch` مهم است؟

وقتی یک برنامه اجرا می‌شود، ممکن است به دلیل مشکلات مختلفی مثل تقسیم عدد بر صفر، دسترسی به خانه‌ای خارج از محدوده آرایه یا اتصال ناموفق به پایگاه داده دچار خطا شود. اگر این خطاها مدیریت نشوند، ممکن است برنامه متوقف شود و تجربه کاربری بدی ایجاد کند. 😕

✅ try به ما امکان می‌دهد یک بخش از کد را مشخص کنیم که ممکن است باعث خطا شود.
✅ catch این خطا را گرفته (Catch) و یک راه‌حل جایگزین ارائه می‌دهد تا برنامه همچنان به کار خود ادامه دهد.

🎯 نحوه استفاده از `try...catch` در جاوا

✅ مثال ساده:

فرض کنید می‌خواهیم به یک آرایه عددی دسترسی پیدا کنیم، اما به اشتباه سعی می‌کنیم مقدار خانه‌ای که وجود ندارد را چاپ کنیم. این باعث خطا می‌شود، اما ما می‌توانیم این خطا را با try...catch کنترل کنیم.

public class Main {
  public static void main(String[] args) {
    try {
      int[] myNumbers = {1, 2, 3};
      System.out.println(myNumbers[10]); // این خطا ایجاد می‌کند
    } catch (Exception e) {
      System.out.println("خطایی رخ داد! لطفاً بررسی کنید. ");
    }
  }
}

🔍 خروجی:

خطایی رخ داد! لطفاً بررسی کنید.

در اینجا خطای دسترسی به ایندکس نادرست آرایه اتفاق افتاد، اما برنامه متوقف نشد و به جای آن پیام مناسبی نمایش داده شد. 🎉

🔹 توضیح مراحل کد بالا:

داخل try یک بلوک کد نوشته‌ایم که ممکن است باعث خطا شود.
اگر خطایی رخ دهد، catch آن را گرفته و پیام مناسبی نمایش می‌دهد.
برنامه متوقف نمی‌شود و اجرای کد ادامه پیدا می‌کند.

🎯 مثال پیشرفته‌تر: جلوگیری از تقسیم بر صفر

فرض کنید برنامه‌ای می‌نویسیم که عددی را بر عدد دیگر تقسیم می‌کند. اما اگر کاربر عدد صفر وارد کند، برنامه دچار خطای ریاضی (ArithmeticException) می‌شود. با try...catch می‌توانیم این مشکل را کنترل کنیم.

import java.util.Scanner;

public class Main {
  public static void main(String[] args) {
    Scanner scanner = new Scanner(System.in);

    try {
      System.out.print("عدد اول را وارد کنید: ");
      int num1 = scanner.nextInt();

      System.out.print("عدد دوم را وارد کنید: ");
      int num2 = scanner.nextInt();

      int result = num1 / num2; // اگر num2 صفر باشد، خطا ایجاد می‌شود
      System.out.println("نتیجه: " + result);

    } catch (ArithmeticException e) {
      System.out.println(" خطا! تقسیم بر صفر امکان‌پذیر نیست.");
    }
  }
}

🔍 خروجی در دو حالت:

ورودی‌های صحیح:

عدد اول را وارد کنید: 10
عدد دوم را وارد کنید: 2
نتیجه: 5

✅ نتیجه درست محاسبه شد.

ورودی اشتباه (تقسیم بر صفر):

عدد اول را وارد کنید: 10
عدد دوم را وارد کنید: 0
 خطا! تقسیم بر صفر امکان‌پذیر نیست.

✅ برنامه دچار کرش نشد و به جای آن پیام هشدار داد.

📌 چند نکته مهم درباره `try...catch`

🔹 فقط یک خطا مدیریت نکنید! می‌توان چندین catch برای انواع مختلف خطاها داشت.
🔹 از finally برای کدهای ضروری استفاده کنید. اگر بخواهید یک کد حتماً اجرا شود (مثل بستن فایل‌ها یا ارتباطات)، می‌توانید از finally استفاده کنید.
🔹 خطاها را شفاف نمایش دهید. می‌توانید از e.getMessage() برای نمایش اطلاعات بیشتر درباره خطا استفاده کنید.

🎯 مثال: چندین `catch` برای مدیریت انواع خطاها

public class Main {
  public static void main(String[] args) {
    try {
      int[] numbers = {1, 2, 3};
      System.out.println(numbers[10]); // خطای آرایه
      int x = 10 / 0; // خطای تقسیم بر صفر
    } catch (ArrayIndexOutOfBoundsException e) {
      System.out.println(" خطای دسترسی به آرایه! ایندکس نامعتبر است.");
    } catch (ArithmeticException e) {
      System.out.println(" خطای ریاضی! تقسیم بر صفر مجاز نیست.");
    }
  }
}

🔹 در این مثال:

اگر خطای آرایه رخ دهد، پیام مناسب نمایش داده می‌شود.
اگر خطای تقسیم بر صفر رخ دهد، پیام دیگری نمایش داده می‌شود.
این باعث مدیریت بهتر خطاها می‌شود. 🎯

✅ نتیجه‌گیری

try...catch برای مدیریت خطاها در جاوا استفاده می‌شود تا برنامه متوقف نشود.
try یک کد مشکوک به خطا را بررسی می‌کند.
catch خطا را می‌گیرد و پاسخ مناسبی می‌دهد.
می‌توان چندین catch برای خطاهای مختلف داشت.
استفاده از finally باعث می‌شود برخی دستورات همیشه اجرا شوند.

آموزش رایگان صفر تا صد جاوا (Java) به زبان ساده