PHP یک زبان برنامهنویسی مخصوص توسعه وب است که روی سرور اجرا میشود. این یعنی کدهای PHP در سرور پردازش شده و خروجی آن، معمولاً بهصورت HTML ساده به مرورگر ارسال میشود.
پیشنیازهای یادگیری PHP 🎓
قبل از شروع یادگیری PHP، بهتر است آشنایی اولیه با موارد زیر داشته باشید:
✔ HTML (ساختار صفحات وب)
✔ CSS (ظاهر و استایل صفحات)
✔ JavaScript (افزودن تعامل و پویایی به صفحات)
اگر هنوز این موارد را بلد نیستید، میتوانید ابتدا آنها را یاد بگیرید و بعد به PHP بپردازید.
PHP چیست؟ 🤔
PHP مخفف عبارت “PHP: Hypertext Preprocessor” است. ویژگیهای مهم آن:
✅ یک زبان متنباز (Open Source) است ➜ یعنی رایگان و قابل ویرایش برای همه.
✅ روی سرور اجرا میشود ➜ کدها را در سمت سرور پردازش کرده و نتیجه را به مرورگر میفرستد.
✅ پرکاربرد و قدرتمند است ➜ وردپرس، یکی از بزرگترین سیستمهای وبلاگنویسی دنیا، با PHP ساخته شده!
✅ انعطافپذیر و آسان است ➜ یادگیری آن ساده است و میتوان با آن پروژههای بزرگی مثل شبکههای اجتماعی ساخت.
💡 مثال واقعی:
وقتی وارد یک سایت میشوید و نام کاربری و رمز عبور را وارد میکنید، PHP میتواند این اطلاعات را در سرور بررسی کند و در صورت درست بودن، شما را وارد سایت کند.
فایلهای PHP چه ویژگیهایی دارند؟ 📂
🔹 یک فایل PHP میتواند شامل متن، کدهای HTML، CSS، JavaScript و PHP باشد.
🔹 کدهای PHP روی سرور اجرا شده و خروجی آن بهصورت HTML ساده به مرورگر ارسال میشود.
🔹 فایلهای PHP پسوند .php
دارند.
💡 مثال ساده:
یک فایل به نام index.php
ایجاد کنید و کد زیر را داخل آن بنویسید:
<?php
echo "سلام، به دنیای PHP خوش آمدید!";
?>
وقتی این فایل را در مرورگر باز کنید، فقط متن “سلام، به دنیای PHP خوش آمدید!” نمایش داده میشود.
PHP چه کارهایی میتواند انجام دهد؟ 🎯
PHP فقط یک زبان معمولی نیست! میتواند کارهای متنوعی انجام دهد، از جمله:
✅ ساخت صفحات وب پویا ➜ نمایش محتوا بهصورت دینامیک (مثلاً نمایش نام کاربر بعد از ورود).
✅ مدیریت فایلها ➜ خواندن، نوشتن، ویرایش و حذف فایلهای موجود روی سرور.
✅ دریافت و پردازش اطلاعات فرمها ➜ مثل فرمهای ورود و ثبتنام.
✅ مدیریت کوکیها و سشنها ➜ ذخیره اطلاعات کاربر بین صفحات مختلف.
✅ مدیریت پایگاه داده ➜ ارتباط با دیتابیس برای ذخیره، حذف و ویرایش اطلاعات.
✅ کنترل دسترسی کاربران ➜ مشخص کردن اینکه چه کسانی به چه قسمتهایی از سایت دسترسی داشته باشند.
✅ رمزنگاری اطلاعات ➜ افزایش امنیت و جلوگیری از دسترسیهای غیرمجاز.
✅ ایجاد انواع خروجیها ➜ علاوه بر HTML، میتوان PDF، XML، تصاویر و حتی فایلهای JSON تولید کرد.
💡 مثال کاربردی:
فرض کنید در یک سایت فروشگاهی، میخواهید وقتی کاربر محصولی را به سبد خرید اضافه کرد، اطلاعات خرید ذخیره شود. PHP میتواند این کار را انجام دهد و اطلاعات خرید را در دیتابیس ذخیره کند.
چرا باید از PHP استفاده کنیم؟ 🤷♂️
🌍 روی انواع سیستمعاملها اجرا میشود ➜ Windows، Linux، Mac و …
🌐 تقریباً با همهی سرورها سازگار است ➜ Apache، Nginx، IIS و …
💾 از پایگاهدادههای مختلف پشتیبانی میکند ➜ MySQL، PostgreSQL، SQLite و …
💰 کاملاً رایگان است ➜ میتوانید از سایت www.php.net دانلود کنید.
🚀 یادگیری آسان و کارایی بالا ➜ سریع، قدرتمند و مناسب برای پروژههای کوچک و بزرگ.
💡 چالش برای شما:
چرا فکر میکنید PHP در وبسایتهای بزرگ مثل فیسبوک و وردپرس استفاده شده است؟ 🤔 جواب خود را بنویسید!
چه چیزهایی در PHP 7 جدید است؟ 🔥
PHP 7 نسبت به نسخههای قدیمی تغییرات بزرگی داشته:
⚡ سرعت بیشتر ➜ بسیار سریعتر از PHP 5.6 اجرا میشود.
❌ مدیریت بهتر خطاها ➜ برنامهنویسی بهینهتر و اشکالزدایی راحتتر.
🔢 نوعدهی دقیقتر ➜ تعیین نوع داده برای ورودیها و خروجیها.
🚀 اضافه شدن عملگر جدید (<=>) ➜ به نام “Spaceship Operator” که برای مقایسه عددی و رشتهای به کار میرود.
💡 مثال عملگر Spaceship:
echo 10 <=> 20; // خروجی: -1 (چون 10 کوچکتر از 20 است)
echo 20 <=> 20; // خروجی: 0 (چون 20 با 20 برابر است)
echo 30 <=> 20; // خروجی: 1 (چون 30 بزرگتر از 20 است)
نتیجهگیری 🏁
✅ PHP یک زبان ساده، قوی و محبوب برای برنامهنویسی وب است.
✅ میتوانید با آن وبسایتهای پویا، مدیریت اطلاعات، فرمها، پایگاه دادهها و… بسازید.
✅ یادگیری آن آسان است و روی بیشتر سرورها و سیستمعاملها کار میکند.
✅ PHP 7 تغییرات مهمی داشته که سرعت و عملکرد را بهبود بخشیده است.
💡 تمرین:
یک فایل PHP بسازید که نام شما را در صفحه نمایش دهد. اگر قبلاً با PHP کار کردهاید، چه ویژگیای از آن را بیشتر دوست دارید؟ 🧐